Ψάχνωντας την Ομόνοια

Μάιος 2011. Η Μπαρτσελονα του Πεπ Γκουαρδιόλα κερδίζει το ισπανικό πρωτάθλημα για τρίτη σερί χρόνια (3χ3 για τον Πεπ). Σαν αναμνηστικό η Μπαρτσελονα εκδίδει συλλεκτικές φανέλες. Το πίσω της φανέλας κοσμούσε το εξής:

El valor de tenr valors

"Η αξία του να έχεις αξίες".

Αξίες. Κάτι το οποίο η Μπαρτσελονα κρατούσε σαν περήφανο πρόσημο διαχρονικά. Ομάδα η οποία έχασε ένα απο τους προέδρους της στα χέρια των δολοφόνων του Φράνκο, ομάδα που δεν δεχόταν να βάλει χορηγό στην φανέλα της διότι η φανέλα ήταν σαν σημαία της Καταλονίας (και όταν αυτό άλλαξε, ο πρώτος "χορηγός" ήταν η UNICEF από την οποία δεν έπαιρνε λεφτά αλλά αντί αυτού η Μπαρτσελονα έδινε ένα συμβολικό ποσό).

Ερχόμαστε στο παρών. Η Μπαρτσελονα με σπόνσορα πλέον στη φανέλα, παλεύει οικονομικά να σωθεί και οι μεταγραφές που κάνει περιστρέφονται κυρίως σε ελεύθερους παίχτες. Τι μεσολάβησε από το 2011 μέχρι σήμερα? Πολλά και διαφορά συμπεριλαμβανομένου δυο προέδρων οι οποίοι και οι δυο καταδικάστηκαν για διαφορά σκάνδαλα. Το κυριότερο όμως? Αξίες και η εξαφάνιση τους.

Το ποδόσφαιρο έχει αλλάξει δραστικά εδώ και προ πολλού. Η κατάρρευση της Μπαρτσελονας είναι μόνο ένα από τα παρά πολλά παραδείγματα που υπάρχουν στο μοντέρνο ποδόσφαιρο. Ένα μοντέρνο ποδόσφαιρο που πλέον μπορεί κάποιος να το κατανοήσει καλύτερα σαν μια επιχείρηση παρά οτιδήποτε άλλο. Αυτό το άρθρο έρχεται να συνοδεύσει και να κτίσει πάνω σε μια ανάρτηση που έκανα σχετικά με την ομάδα μου στην Κύπρο, την Ομόνοια.

Η ιστορία της Ομόνοιας μοιράζεται κομμάτια της ιστορία της Μπαρτσελονα, κάποια σε πιο έντονο βαθμό. Η σχεδόν εξαφάνιση του συλλόγου (και η προσπάθεια να σωθεί) είναι σημείο αναφοράς για τον κάθε οπαδό της ομάδας. Είναι επίσης και η αφετηρία της σημερινής διοίκησης της ομάδας.

Μια διοίκηση στην οποία αναλογεί ένα μεγάλο κομμάτι των επιτυχιών αλλά επίσης και ένα σημαντικό κομμάτι αποτυχιών. Έτσι πάει το ποδόσφαιρο θα πει κάποιος, κάποτε κερδίζεις, κάποτε χάνεις. Στην περίπτωση της Ομόνοιας όμως ενοχλεί (πονάει καλύτερα) το γεγονός ότι τα τελευταία 3 χρόνια η ομάδα, για διάφορους λόγους, δείχνει ανίκανη να προβάλει την οποιαδήποτε μάχη για το πρωτάθλημα. Εξού και ένα μεγάλο κομμάτι του πρασίνου λαού αντιδρά έντονα.

Το γιατί η ομάδα έχει αυτήν την κατάσταση δεν είναι εύκολο η απλό να αναλύσουμε. Αν και μπορούμε να δείξουμε το δάκτυλο σε κάποια πράγματα (π.χ αργές μεταγραφές/κακός προγραματισμος) δεν μπορούμε με ακρίβεια να πούμε το γιατί χωρίς να έχουμε εικόνα από μέσα. Τι συζητήσεις έγιναν, από ποιους, τι περιορισμοί υπάρχουν (οικονομικοί και μη) κτλ. Είναι εύκολο να μπούμε σε παιχνίδια ψιθυρολογίας και εικασιών χωρίς να σημαίνει βέβαια ότι αυτά ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Γι'αυτο και στην ανάρτηση μου προσπάθησα να εστιάσω τη συζήτηση κάπου άλλου. Στο τι ανθρώπους θέλω να ηγούνται της Ομόνοιας, ποια οικονομική διαχείριση πρέπει να γίνεται και ποιο όραμα πρέπει να επιδιώκετε.

Είχα πει επίσης ότι εμπιστεύομαι την συγκεκριμένη διοίκηση. Κάποιοι εύλογα θα δείξουν στην πρόσφατη απόλυση του τεχνικού διευθυντή και θα με αποκαλέσουν αφελή. Σεβαστό αν και η εμπιστοσύνη που είπα ότι έχω δεν ήταν προς το πρόσωπο του αλλά προς αυτούς που τον έφεραν. Η εμπιστοσύνη δεν είναι κάτι που δίνεται. Είναι κάτι που κερδίζεται. Και δεν κερδίζεται με λόγια αλλά με πράξεις. Ένας άνθρωπος που μόλις ήρθε πρέπει να δείξει έργο για κερδίσει εμπιστοσύνη. Πρέπει επίσης να είναι ευθυγραμμισμένος και με το όραμα και τις αξίες του οργανισμού. Πράγμα που με φέρνει στην εμπιστοσύνη που έχω στη παρούσα διοίκηση και κυρίως στον πρόεδρο Παπασταύρου.

Τον εμπιστεύομαι διότι είναι ειλικρινής. Δεν είπε ποτέ ότι ήταν πάντα Ομονοιατης (όπως κάποιοι άλλοι). Τον εμπιστεύομαι διότι είναι έντιμος. Θα μπορούσε να μπει στο κόσμο που λέγεται "κυπριακό ποδόσφαιρο" και να πάει με τα νερά του. Αντί αυτού άνοιξε κατά μέτωπο πόλεμο. Σε μια χώρα που πάσχει από διαφθορά και σκάνδαλα, πρέπει να είναι ολοφάνερο το ποσό δύσκολο είναι να αλλάξεις ένα σάπιο σύστημα. Ως συνήθως ένα άτομο που προσπαθεί να αλλάξει ένα σύστημα έχει περισσότερες πιθανότητες να τον καταπιεί το σύστημα παρά να το αλλάξει. Αυτοί που γλιτώνουν είναι ως συνήθως έντιμοι που αναγνωρίζουν τα όρια τους και που στον φανερό κίνδυνο να γίνουν και αυτοί μέλος του συστήματος που μισούν, αποχωρούν (ένας προϊστάμενος μου στο Λονδίνο κάποτε μου είπε μια κουβέντα που μου έμεινε στο μυαλό: "οι ανίκανοι δεν παραιτούνται ποτέ"). Τον εμπιστεύομαι διότι το ιστορικό του σαν επιχειρηματίας είναι εκεί και μιλά από μόνο του. Για να φτάσει κάποιος να πετύχει αυτά που πέτυχε, πρέπει να έχει ορισμένα χαρακτηριστικά σαν άνθρωπος. Χαρακτηριστικά τα οποία είναι απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία μιας επιχείρησης. Χαρακτηριστικά που μπορούν να βγάλουν ένα οργανισμό από μια δύσκολη θέση. Κανένας επιχειρηματίας του βελινεκους του Παπασταύρου αρεσκετε στην μετριότητα. Στην κακοδιαχείριση. Στην σπατάλη. Στα ανεξέλεγκτα χρέη.

Κερδίζει και λεφτά με την παρουσία του στην Ομόνοια? Μάλλον, δεν ξέρω. Το τι ξέρω σίγουρα όμως είναι ότι θα μπορούσε να βγάλει περισσότερα λεφτά κάνοντας χίλια δυο διαφορετικά (και πιο ήρεμα για την ζωή του) πράγματα παρά να ασχοληθεί με τον βούρκο του κυπριακού ποδοσφαίρου. Είναι συνειδητοποιημένος για το τίμημα που έχει αυτή η απόφαση του και αυτός είναι ακόμη ένας λόγος που τον εμπιστεύομαι.

Μια από τις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει είναι το γεγονός ότι προσπαθεί να εφαρμόσει μια νοοτροπία η οποία είναι αντίθετη με αυτήν που κυριαρχεί στη Κύπρο. Σε μια χώρα όπου η κυριαρχούσα νοοτροπία είναι αυτή του γρήγορου κέρδους. Είναι εύκολο εν μέρει να αντιληφθούμε το γιατί όταν αναλογιστούμε ότι ζούμε σε μια χώρα που έζησε πόλεμο και είναι υπό κατοχή, πράγματα τα οποία δημιούργησαν διαφορά τραύματα στον κοινωνικό ιστό της κοινωνίας μας. Αν και κατανοητά, αυτά δημιουργούν δύσκολες συνθήκες στο να βρεις άτομα που δεν εμπίπτουν στην συγκεκριμένη "φιλοσοφική" σχολή. Αυτό το σκηνικό μου θυμίζει την ιστορία με τον Αλ Καπονε και το πως για να καταφέρουν να τον συλλάβουν έπρεπε η κυβέρνηση της Αμερικής να κτίσει μια ομάδα ατόμων που είχαν τόσο υψηλό ηθικό κώδικα έτσι ώστε να μην εξαγοράζονταν από την μαφία του Σικάγο. Οι λεγόμενοι "αδιάφθοροι". Φιλοσοφας το πολλά ρε Μάκη θα μου πείτε. Ίσως. Ρίξτε μια μάτια στις εγχώριες ειδήσεις ή μιλήστε όμως με οποιοδήποτε νεαρό Κύπριο/α η Κύπριο/α του εξωτερικού για δουλειές στην Κύπρο και την νοοτροπία γύρω τους και θα καταλάβετε που το πάω. Ίσως αυτό προσπαθεί και ο Παπασταύρου εν μέρει. Να κτίσει μια ομάδα που να μοιράζεται το όραμα του χωρίς να επηρεάζεται από ένα χώρο από όπου οι αξίες έχουν χαθεί. Και εδώ ερχόμαστε πάλι στις αξίες.

Αν και υπάρχουν πολλά θέματα αγωνιστικά κτλ, το κυριότερο θέμα για μένα που πρέπει να προβληματίσει την διοίκηση (κυρίως τον πρόεδρο) είναι το εξής: ποιες είναι οι αξίες μας σαν οργανισμός και πως τις κωδικοποιούμε με τροπο που να είναι ξεκάθαρος? Με τροπο που να μπορούμε εύκολα να κτίζουμε ένα όραμα πάνω τους αλλά και να βλέπουμε παρεκκλίσεις από αυτές και έγκαιρα να τις διορθώνουμε? Με τροπο που να μας καθοδηγούν και να μας κάνουν ένα οργανισμό που είναι προορατικός αντί για αντιδραστικός?

Τι εννοώ με αξίες? Υπάρχουν διαφορά παραδείγματα:

• Διαφάνεια
• Κτίζουμε πάνω στο κυπριακό ποδοσφαιρικό ταλέντο και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο
• Η ομάδα και ο οργανισμός πάνω από όλους
• Αλληλοσεβασμός, εκτός και εντός του οργανισμού
• Μηδενική ανοχή στη διαφθορά
• Δεν διακυβεύουμε την οικονομική υγεία του οργανισμού για τίποτε και για κανένα
• Ειλικρίνεια
• Ατομική ευθύνη
• Οι αθλητές πρέπει να πρεσβεύουν τις αξίες μας
• Εμπιστοσύνη
• Φέρνουμε άτομα εκεί που χρειαζόμαστε και τους αφήνουμε να κάνουν την δουλειά όπως ξέρουν χωρίς παρεμβάσεις

Η λίστα μπορεί να μεγαλώσει (η να μικρύνει) αναλόγως. Μια τέτοια λίστα όμως είναι που κάνει πιο εύκολο να απαντηθούν τα εξής ερωτήματα:

• Τι μοντέλο μπορεί να κτιστεί και να στηρίξει τα εξής?
• Ποιοι ή τι είδους άνθρωποι μπορούν να βοηθήσουν σε αυτό το έργο?
  • Ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχουν και ποια όχι?

Τα πάντα στην ζωή έχουν ένα τίμημα. Τόσο οι αξίες αλλά και η έλλειψη τους έχουν τίμημα. Όταν βάλεις σαν αξία το "Κτίζουμε πάνω στο κυπριακό ποδοσφαιρικό ταλέντο και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο" ένα τίμημα είναι ότι ίσως κάποιες χρονιές να μην είσαι όσο ανταγωνιστικός όσο πρέπει. Αν το συνδυάσεις με "Διαφάνεια" πρέπει να βγεις και να το πεις, να πεις γιατί είναι αποδεκτό τίμημα, ασχέτως το πως θα το πάρει ο κόσμος. Όταν βάλεις σαν αξία το "Οι αθλητές πρέπει να πρεσβεύουν τις αξίες μας" τότε ο κάθε αθλητής σου περνά από το συγκεκριμένο "κόσκινο". Όχι μια φορά. Κάθε μέρα. Δεν την θέλεις αυτή την αξία? Δεκτό, και αυτό έχει το τίμημα του. Άποψη μου είναι ότι αυτά που βλέπουμε φέτος και τα τελευταία χρόνια είναι αποτέλεσμα έλλειψης αξιών και εφαρμογής τους.

Αυτά είναι που πρέπει να αναλογιστεί ο Παπασταύρου. Ποιες αξίες καθοδηγούν τον οργανισμό, πιο είναι το τίμημα/τιμήματα τους, πως τις επικοινωνούμε στον κόσμο και πως τις εφαρμόζουμε.

Ως τότε, θα ψάχνουμε για την Ομόνοια.

Υ.Γ Όταν μιλάμε για την επιτυχία ενός οργανισμού πρέπει να προσδιορίσουμε τι εννοούμε με την λέξη "επιτυχία". Σίγουρα οι τίτλοι είναι κομμάτι της λέξης. Ένα εξίσου σημαντικό κομμάτι όμως, πιο σημαντικό και από τους τίτλους, είναι το οικονομικό. Το χρέος της Ομόνοιας υπό την διαχείριση του Παπασταύρου έχει πάρει την κατηφόρα. Ναι, για να κερδίσεις τίτλους κτλ πρέπει να ξοδέψεις λεφτά. Υπάρχουν όρια όμως. Όπως ανάφερα ποιο πάνω, τα πάντα έχουν το τίμημα τους. Θελουμε όντως να επιστρέψουμε στις εποχές με το καζαντι που θα παρακαλούμε να κάτσει η πήλλια για να μην κάνουμε εράνους και εικονικά sold out? Η ερώτηση αυτή απαντάτε πιο έυκολα οταν εχουμε σαν πυξίδα ενα πραγμα: αξιες.